Zbiórka na cmentarzu parafialnym

28.10.2021

Stowarzyszenie na Rzecz Rozwoju i Promocji Gminy Borkowice informuje, że w dniach 31 października  i 1 listopada na cmentarzu  parafialnym w Borkowicach odbędzie się kwesta. Zebrane środki będą przeznaczone  na odnowienie nagrobka  braci Prasowskich z Ninkowa, który znajduje się na  cmentarzu cholerycznym w Borkowicach.

 

Cmentarz choleryczny pod Krakową Górą

 

 

,, Panie czymże ja jestem przed twoim obliczem. Prochem i niczem …”

                                                                                                                                        Adam Mickiewicz, zmarł w 1855 r. na cholerę

 

HISTORIA CMENTARZA

Miejsce pochówku zmarłych na cholerę, której epidemie występowały na terenie parafii Borkowice w roku 1855, 1894,1901 i  w innych latach. Lokalizację cmentarza wybrano z dala od zabudowań na dawnym zapomnianym cmentarzu parafialnym, czynnym od końca XVIII wieku do 1828 roku. W tym czasie na tym cmentarzu pochowano kilkuset parafian. W związku z utrudnionym  dostępem w czasie roztopów i srogich zim cmentarz został przeniesiony do Borkowic na miejsce obecnego cmentarza parafialnego. Od połowy XIX wieku w tym miejscu zaczęto chować zmarłych na cholerę. Dokładnej liczby ofiar morowego powietrza nie da się ustalić, gdyż nie zawsze odnotowywano w księgach przyczyny zgonów i miejsca grzebania zmarłych. W 1894 roku pochowano tu kilkadziesiąt osób zmarłych na cholerę. Większość z Ninkowa. Jedynym zachowanym świadectwem jest nagrobek czterech braci Prasowskich z Ninkowa z 1894 roku. Brak jest informacji, czy chowano na nim zmarłych na grypę zwaną

,, hiszpanką” w latach 1919-1920.

KARAWAKA

Karawaka – krzyż choleryczny, krzyż morowy pochodzący z XVI-XVII w. z miasta Caravaca w Hiszpanii. Krzyż tworzy pionowa belka i dwie poprzeczki o równej długości lub z górną poprzeczką nieco krótszą. Ustawiony krzyż miał chronić mieszkańców przed wszelkimi nieszczęściami, przede wszystkim przed zarazą, najczęściej cholerą. Na karawakach umieszczano siedem krzyżyków i osiemnaście liter będących kluczem do łacińskiej modlitwy św. Zachariasza. Karawaki umieszczano również w domach, wieszając w postaci drewnianych lub metalowych krzyży, najczęściej na wewnętrznej stronie drzwi. Pierwowzorem karawaki był prawdopodobnie krzyż patriarchalny tzw. Papieski. W Polsce krzyże morowe były bardzo popularne od końca XVIII do początków XX wieku.

ODNOWIENIE CMENTARZA

Cmentarz choleryczny z racji swego położenia i obaw przed epidemią przez lata zarastał i popadał w zapomnienie. Oznaczony tylko jednym kamiennym nagrobkiem czterech braci Prasowskich z Ninkowa zniknął z krajobrazu zarośniętego drzewami i z ludzkiej pamięci. W 2018 r. staraniem Gminy Borkowice wystawiony został w pobliżu nagrobka braci Prasowskich krzyż morowy. Cmentarz choleryczny jest wpisany do gminnej ewidencji zabytków i stanowi świadectwo historii naszego regionu.

 

                                                                                                 Opracował: Robert Fidos